3 GIAO THỨC FTP, SFTP VÀ FTPS LÀ GÌ? ƯU ĐIỂM VÀ NHƯỢC ĐIỂM CỦA TỪNG GIAO THỨC

Trong thời đại công nghệ thông tin phát triển, việc truyền tải dữ liệu giữa các hệ thống máy tính là nhu cầu thiết yếu đối với cá nhân và doanh nghiệp. Để đảm bảo dữ liệu được truyền tải hiệu quả và an toàn, các giao thức truyền tệp như giao thức FTP, SFTP và FTPS ra đời và trở thành giải pháp quan trọng.

Tuy nhiên, mỗi giao thức lại có cách thức hoạt động, ưu điểm và nhược điểm riêng, phù hợp với từng tình huống và mức độ bảo mật khác nhau. Vậy FTP, SFTP và FTPS là gì? Đâu là sự khác biệt giữa chúng? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết cùng Zhost trong bài viết dưới đây.

1. Giao thức FTP (File Transfer Protocol) là gì?

FTP, hay còn gọi là Giao thức Truyền tệp, là một giao thức truyền dữ liệu cơ bản giữa máy khách (client) và máy chủ (server) qua mạng. Đây là giao thức lâu đời nhất và được sử dụng rộng rãi trong nhiều thập kỷ qua.

• Cách hoạt động: FTP cho phép truyền tệp qua hai kên kết nối: kênh điều khiển (để gửi lệnh) và kên dữ liệu (để truyền tệp).

Giao thức FTP hoạt động dựa trên hai kênh riêng biệt: kênh điều khiển và kênh dữ liệu, giúp thực hiện việc trao đổi tệp.

Kênh điều khiển chịu trách nhiệm tiếp nhận kết nối từ máy khách và thực thi các lệnh cơ bản. Thông thường, nó sử dụng cổng 21 của máy chủ. Máy khách FTP kết nối đến cổng này để khởi tạo quá trình truyền tệp và thực hiện xác thực bằng cách cung cấp tên đăng nhập và mật khẩu. Kênh điều khiển duy trì trạng thái kết nối cho đến khi máy khách ngắt hoặc máy chủ chấm dứt kết nối do không hoạt động hoặc các lý do khác.

Sau khi xác thực thành công, một port mới sẽ được máy khách và máy chủ thỏa thuận để thiết lập kênh dữ liệu, qua đó tệp được truyền tải. Khi việc truyền tệp hoàn tất, kênh dữ liệu sẽ tự động đóng lại. Nếu cần gửi nhiều tệp đồng thời, các port riêng biệt sẽ được sử dụng cho từng kênh dữ liệu.

1.1 Ưu điểm của Giao thức FTP:

• Dễ cài đặt và sử dụng: FTP được thiết kế đơn giản, phù hợp cho người mới bắt đầu.
• Tốc độ truyền tải cao: Do không sử dụng cơ chế mã hóa, FTP truyền tải nhanh hơn so với các giao thức bảo mật.
• Tương thích với nhiều hệ thống: Nhiều phần mềm và hạ tầng máy chủ hỗ trợ FTP.

1.2 Nhược điểm của Giao thức FTP:

• Thiếu bảo mật: FTP truyền tải dữ liệu và thông tin đăng nhập dưới dạng plaintext (không mã hóa), khiến dữ liệu dễ bị đánh cắp.
• Dễ bị tấn công: FTP không bảo vệ chống lại các tấn công như Man-in-the-Middle hoặc brute force.

>>> Xem thêm: FTP Server là gì? Cách thức hoạt động của giao thức FTP

2. SFTP (Secure File Transfer Protocol) là gì?

SFTP là giao thức truyền tệp được tích hợp bảo mật nhờ việc sử dụng giao thức SSH (Secure Shell). Toàn bộ dữ liệu truyền qua SFTP đều được mã hóa.

• Cách hoạt động: SFTP hoạt động trên một kênh duy nhất (thường là cổng 22), và sử dụng cơ chế mã hóa SSH để đảm bảo an toàn.

Kênh duy nhất: SFTP sử dụng một kênh truyền duy nhất, thường là cổng 22, để thực hiện tất cả các hoạt động giao tiếp.

Điều này giúp giảm thiểu các lỗ hổng bảo mật và đơn giản hóa việc quản lý kết nối so với các giao thức khác như FTP hoặc FTPS.

Mã hóa bằng SSH: SFTP dựa vào cơ chế mã hóa của SSH để bảo vệ dữ liệu. Toàn bộ thông tin truyền đi, bao gồm dữ liệu tệp, thông tin đăng nhập, và lệnh, đều được mã hóa nhằm ngăn chặn các hành vi nghe lén hoặc tấn công đánh cắp dữ liệu.

Xác thực người dùng: Người dùng được xác thực qua SSH bằng một trong các phương thức: mật khẩu, khóa công khai (public key), hoặc các cơ chế xác thực nâng cao khác như OTP.

Điều này đảm bảo rằng chỉ những người dùng được ủy quyền mới có thể truy cập vào máy chủ.

Truyền dữ liệu bảo mật:Khi kết nối được thiết lập, người dùng có thể thực hiện các thao tác như tải lên (upload), tải xuống (download), đổi tên, xóa, hoặc duyệt thư mục trên máy chủ.

Dữ liệu luôn được bảo vệ trong suốt quá trình truyền tải nhờ lớp mã hóa mạnh mẽ của SSH.

Kiểm soát quyền và truy cập:  SFTP hỗ trợ quản lý quyền truy cập và phân quyền chặt chẽ, giúp tăng cường tính an toàn trong việc chia sẻ dữ liệu giữa các người dùng hoặc hệ thống.

2.1. Ưu điểm của SFTP:

• Bảo mật cao: SFTP mã hóa các dữ liệu truyền tải, bảo vệ chống tấn công và đánh cắp dữ liệu.
• Hoạt động trên một cổng: Giúp dễ cấu hình tường lửa và giảm nguy cơ xung đột.
• Hỗ trợ xác thực khóa SSH: Tăng cường bảo mật bằng cách sử dụng xác thực không chỉ dựa vào mật khẩu.

2.2 Nhược điểm của SFTP:

• Cài đặt phức tạp hơn: Yêu cầu hiểu biết về giao thức SSH.
• Tốc độ chậm hơn FTP: Do cơ chế mã hóa, SFTP thường chậm hơn một chút so với FTP.

3. FTPS (File Transfer Protocol Secure) là gì?

FTPS là giao thức truyền tệp được nâng cấp từ giao thức FTP bằng cách sử dụng giao thức SSL/TLS để mã hóa dữ liệu trong quá trình truyền tải.

• Cách hoạt động: FTPS hoạt động giống FTP nhưng được tăng cường an toàn bằng mã hóa SSL/TLS.

3.1 Ưu điểm của Giao thức FTPS:

• Bảo mật tốt: Mã hóa SSL/TLS đảm bảo an toàn cho dữ liệu.
• Tương thích với giao thức FTP truyền thống: Phù hợp với những hệ thống đã sử dụng FTP.
• Hỗ trợ chứng chỉ số: Tăng cường xác thực danh tính.

3.2 Nhược điểm của FTPS:

• Cấu hình phức tạp: Cần cài đặt và quản lý chứng chỉ SSL/TLS.
• Khó quản lý tường lửa: Sử dụng nhiều cổng (một cho kên điều khiển và nhiều cổng cho kên dữ liệu).
• Chầm hơn FTP: Quá trình mã hóa khiến tốc độ truyền tải chậm hơn so với FTP truyền thống.

4. Kết luận

Mỗi giao thức truyền tệp đáp ứng một nhu cầu khác nhau trong đó:

• FTP là lựa chọn tốt trong một môi trường không yêu cầu bảo mật cao.
• SFTP phù hợp nhất cho môi trường yêu cầu bảo mật nghiêm ngặt và tính ổn định

Bạn hãy truy cập vào trang tin tức Zhost để tham khảo thêm các bài viết chia sẻ kiến thức và các tin tức mới nhất nhé!